Zaprawy budowlane najpopularniejszym elementem chemii budowlanej
Zaprawy budowlane to specjalne mieszanki cementowe lub wapienne z wodą. Po wyrobieniu przyjmują postać gęstej masy. Po zastygnięciu tworzy ona twardy i stabilny materiał bądź łączy ze sobą elementy. Mogą służyć do wykonania posadzki w domu, do budowy ściany, gdzie łączą ze sobą cegły, do osadzania w gruncie elementów konstrukcyjnych czy do zewnętrznej i wewnętrznej ochrony murów. Jaki typ zaprawy budowlanej wybrać do jakich prac? Jakie są ich rodzaje? Zobaczmy!
Rodzaje zapraw budowlanych
Rodzaj danej zaprawy budowlanej wybiera się ze względów na jej zastosowanie, a także użytych materiałów, które ma np. połączyć. Zapewnia to trwałość i wytrzymałość wykonanej pracy.
Podział zapraw budowlanych ze względu na skład
Jednak najczęściej zaprawy budowalne dzieli się ze względu na skład. I tak mamy zaprawy cementowe, wapienne, cementowo-wapienne, gipsowe, gipsowo-wapienne, gliniane i gliniano-wapienne.
Zaprawy budowlane cementowe
Są one jednym z najbardziej wytrzymałych rodzajów zapraw budowlanych. Dlatego stosuje się je miejscach, które są narażone na intensywne działanie wody, takich jak choćby fundamenty, podłogi czy ściany konstrukcyjne. Zaprawy cementowe składają się z cementu (portlandzkiego), piasku i wody. Powstała masa jest trudna w urabianiu i aplikacji, dlatego też często dodaje się do niej specjalne plastyfikatory, które ułatwiają pracę. Zaprawę cementową można nakładać jedynie przez 3 godziny od chwili jej przygotowania.
Zaprawy budowlane wapienne
Czym jest zaprawa wapienna? To specjalna mieszanka powstała na bazie wapna lub ciasta wapiennego oraz wody z piaskiem. Najważniejszą cechą zaprawy wapiennej jest długi czas twardnienia, który wynosi nawet 8 godzin. Posiadają dobre właściwości termiczne, ale są mało odporne na uszkodzenia mechaniczne oraz na działanie warunków atmosferycznych. Stosowano je głównie do tynkowania wewnątrz budynku. Zostały jednak one, w znacznym stopniu, wyparte przez zaprawy cementowo-wapienne.
Zaprawy cementowo-wapienne
Ten rodzaj zapraw łączy w sobie zalety obu powyższych materiałów. Stały się one najczęściej stosowanymi zaprawami w dzisiejszym budownictwie. Są stosunkowo łatwe w urabianiu, stosunkowo plastyczne i dość szybko wiążą, co znacznie ułatwia prace budowlane. Masę należy nałożyć w ciągu 5 godzin od urobienia. Dodatkowo cechują się doskonałą wytrzymałością oraz dobrze znoszą długotrwałą ekspozycję na wilgoć.
Dodatek wapna zwiększa przepuszczalność pary wodnej oraz ułatwia samoczynne naprawianie się mikropęknięć. Zaprawy cementowo-wapienne polecane są zarówno do tynkowania wewnętrznego, jak i zewnętrznego. Przy ich pomocy można także murować ściany.
Zaprawy gipsowe
Ten rodzaj zaprawy używany jest głównie do wyrównywania ścian wewnętrznych. Właściwości gipsu pozwalają na bardzo dokładne wyrównywanie powierzchni. Dodatkowo materiał szybko wiąże, a po jego zaschnięciu możliwe jest zeszlifowanie go. Umożliwia to uzyskanie niemal całkowicie gładkiej ściany. Niektóre zaprawy gipsowe nadają się również do łączenia ze sobą płyt gipsowo-kartonowych. Czasami w celu poprawy ich właściwości dodaje się również wapno. Trzeba jednak pamiętać, że mieszanki tego typu zupełnie nie sprawdzają się przy dużej wilgotności.
Zaprawy gliniane
Ten rodzaj zapraw jest już praktycznie nie stosowany. Glina stosowana była głównie w starym budownictwie, a obecnie jej miejsce zajmują nowsze rodzaje materiałów. Z uwagi na ich wysoką wytrzymałość termiczną, spotykane są niemal wyłącznie przy okazji murowanych pieców.
Podział zapraw budowlanych ze względu na ich zastosowanie
Stosując to kryterium można wyróżnić zaprawy:
Murarskie – Stosowane do wznoszenia murów, ścian oraz elementów konstrukcyjnych budynków.
Tynkarskie – Używane są do wykańczania ścian zewnętrznych oraz wewnętrznych.
Gipsowe – Stosowane do wykańczania ścian wewnętrznych „na gładko”, specjalne wylewki oraz masy samopoziomujące – używa się ich do konstruowania posadzek betonowych.
Klejące – Używane do trwałego montowania elementów dekoracyjnych takich jak kafelki, gresy, czy terakoty.
Wodoszczelne – umożliwiają izolację fundamentów i posadzek przed działaniem wody. Produkty tego typu bardzo często cechują się odpornością na działanie cieczy pod ciśnieniem wynoszącym nawet kilka barów. Niektóre rodzaje zapraw wodoszczelnych można z powodzeniem stosować podczas budowy basenów oraz innych zbiorników wodnych.
Bezskurczowe – Idealnie nadają się do przeprowadzania napraw innych powierzchni betonowych.
Specjalistyczne – To wąska nisza produktów o specjalnym przeznaczeniu. Stosując je można chociażby zwiększyć ognioodporność budowli lub zabezpieczyć ją przed promieniowaniem.
Jak wybrać najlepszą zaprawę?
Wybór odpowiedniej zaprawy zależy od naszych potrzeb. Tak na przykład dobierając zaprawę murarską, jednym z najważniejszych parametrów, na który powinniśmy zwrócić uwagę, jest odporność na ściskanie oraz rozciąganie. Od tego, w dużej mierze, zależeć będzie ostateczna wytrzymałość zaschniętej zaprawy. Ważny jest także odpowiedni poziom odporności na wodę oraz mrozoodporność. Jak również urabialność i plastyczność. Wpływają one na łatwość pracy z zaprawą murarską oraz ułatwiają wznoszenie ścian i murów. W niektórych przypadkach konieczne jest dodatkowe zastosowanie specjalnych plastyfikatorów.
Z kolei w przypadku zapraw klejących szczególną uwagę powinno się zwrócić na stopień ich odkształcalności oznaczany literą S. Stosując kleje na zewnątrz muszą być one także mrozoodporne oraz wodoodporne. Jeśli zaś zaprawa jest stosowana do kładzenia kafelków na powierzchniach pionowych, to warto zwrócić uwagę na parametr T. Oznacza on klej o zmniejszonym współczynniku spływania.
